DraftSight – program do (nie tylko) prostych schematów elektrycznych – część 1

Tak jak pisałem w poprzednim wpisie, przedstawię wam jak wykorzystać (nie)zwykły darmowy program CAD – DraftSight – do wykonania schematów elektrycznych. Od razu zwrócę uwagę na to, że program ten nie posiada żadnych automatycznych funkcji ułatwiających rysowanie schematów – nadaje się do prostych dokumentacji, gdzie projekt nie zawiera więcej niż kilka, kilkanaście stron, a sterowanie nie jest za bardzo rozbudowane. Sam program jest przeznaczony do innych celów (rysunki, projekty 2D), lecz dlaczego by nie wykorzystać go do schematów elektrycznych?

Nie będę opisywał zaawansowanych funkcji czy sposobów korzystania z tego programu. Skupię się jednak nie na samym rysowaniu symboli elektrycznych czy schematów, lecz na wstępnej konfiguracji i przygotowaniu programu do naszych celów – rysowaniem schematów zajmę się w kolejnej części.

Najnowszą wersję programu można pobrać zawsze ze strony producenta Dassault Systèmes. W chwili pisania tego artykułu dostępna jest już wersja 2017, ja natomiast przedstawię kolejne kroki mojego postępowania na wersji 2016.

Po pobraniu, zainstalowaniu i uruchomieniu pokaże się nam okno programu. Najpierw wykonamy wzornik w którym będziemy mieli umieszczone przykładowe komponenty, ramki, tabele, obszary robocze, oraz wstępnie skonfigurowany arkusz.

W pierwszej kolejności włączamy widok siatki, oraz przyciąganie do punktów siatki. Dokonujemy tego na dolny pasku naciskając przycisk Siatka, oraz Przyciąganie (rysunek 1). Następnie skonfigurujemy wielkość siatki, oraz punkty przyciągania. Aby tego dokonać wchodzimy do zakładki Narzędzia i wybieramy Opcje (rysunek 2). W nowym oknie (rysunek 3) wybieramy Preferencje użytkownika (strzałka brązowa) i Opcje szkicowania (strzałka niebieska). Rozwijamy po kolei kolejne gałęzie w drzewie: Kontrola wskaźnika, Ustawienia przyciągania (strzałki czerwone). Zaznaczamy Dopasuj odstępy siatki (strzałka zielona) aby odstępy siatki zostały ustawione na takie same jak odstępy przyciągania. W polach odstępy poziome i pionowe przyciągania (strzałki fioletowe) ustawiamy wymaganą wartość.Podczas normalnej pracy przeważnie używam odstępów 5mm bądź 2,5mm, natomiast podczas rysowania wzorów komponentów wybieram mniejsze odstępy – czasem nawet 1mm. Można też zmienić szerokość siatki bez zmiany odstępów przyciągania. Należy wówczas otworzyć gałąź Wyświetl i Ustawienia siatki (strzałka pomarańczowa) i dokonać zmian w polach edycyjnych (strzałki fioletowe).

Nie zapominajmy o częstym zapisywaniu dokonanych zmian.

Dobra – mamy już wstępną konfigurację środowiska i wiemy już jak dokonywać zmian szerokości siatki. Teraz pora na zapoznanie się z paskami narzędzi oraz z określeniem pola roboczego.

Rysunek 4 przedstawia okno programu wraz z zaznaczonymi paskami narzędzi, które powinny być dostępny już przy pierwszym uruchomieniu programu. Jeżeli ich nie ma należy je włączyć poprzez kliknięcie prawym przyciskiem na jakiś pasek narzędzi i z wysuniętego menu wybrać MAIN i zaznaczyć takie paski jak Modyfikacja, Przyciąganie do obiektów oraz Rysowanie (Rysunek 5) – oczywiście jeżeli nie są wybrane. Pasek Rysowanie dostarcza nam narzędzia do rysowania (rysunek 4 strzałka czerwona po lewej stronie), pasek Modyfikacje natomiast umożliwia w łatwy sposób dokonywanie operacji przemieszczania i obracania zaznaczonych obiektów (rysunek 4 strzałka czerwona po prawej stronie). Natomiast pasek narzędzi zawierający opcje przyciągania do obiektów przyda nam się czasami podczas rysowania komponentów (rysunek 4 strzałka zielona).

Większość rysunków będzie drukowana na kartce A4 więc należy określić wymiary naszej kartki w programie, aby nasz schemat zmieścił się na niej. Na jednym obszarze roboczym może zmieścić się nieograniczona ilość schematów, lecz ze względu na łatwość edycji i szybkość w poruszaniu się po schematach polecam wykonywanie schematów, których ilość wynosi około 20.

Z paska rysowanie wybieramy rysowanie prostokąta i klikamy na obszarze roboczym lewym przyciskiem myszy aby zaznaczyć lewy dolny róg naszej kartki. Następnie w oknie poleceń (na dole naszego programu) wciskamy klawisz W aby określi wymiar. Program informuje nas, że najpierw potrzebna jest długość w poziomie, a następnie w pionie. Wpisujemy 290, a następnie 210 (rysunek 6). Dla drugiego prostokąta wykonujemy podobne czynności lecz z odwrotnie wpisanymi długościami (210 oraz 290). Tak powstałe obszary determinują nam rozmiary kartki A4 (można również określić innym wymiar – często też używam rozmiaru dla kartki A3) – teraz wiemy w jakim obszarze możemy się poruszać podczas rysowania schematów. Musimy jeszcze uniemożliwić drukowanie tej granicy. Do tego celu przy dam się taka opcja jak warstwy. Aby wejść do edycji warstw możemy wybrać odpowiedni przycisk na pasku narzędzi (rysunek 7 strzałka zielona) bądź gdy nie mamy takiego paska narzędzi otwieramy menu Format i wybieramy zakładkę Warstwa (rysunek 7 strzałki czerwone). W nowo otwartym oknie naciskamy przycisk NOWY w lewej górnej części okna – zostanie dodana nowa warstwa – możemy określić jej nazwę. Konfigurujemy ją w następujący sposób – odznaczamy możliwość drukowania, oraz wybieramy szerokość ścieżki na 0,00mm (rysunek 8 strzałki czerwone). Naciskamy przycisk OK.

Aby zmienić typ warstwy dla narysowanych konturów, zaznaczamy najpierw pierwszy i w właściwościach po lewej stronie dla danego obiektu wybieramy utworzoną wcześniej warstwę (rysunek 9). Podobnie postępujemy z drugim obiektem. Od tego momentu granice rysunków nie będę już drukowane. Należy pamiętać, aby zmienić aktywną warstwę – rysowanie w tej samej warstwie co granice spowoduje, że nic nie zostanie wydrukowane. Aby to zrobić należy przejść do okna warstwy (tak samo jak przy dodawaniu nowej warstwy) zaznaczyć warstwę 0 i nacisnąć przycisk aktywuj.

Tak przygotowany program i arkusz może już nam posłużyć do rysowania schematów elektrycznych. Jeszcze przed samym rysowanie wykonam tabelkę i ramkę (rysunek 10).

Wszystkie potrzebne narzędzia do rysowania znajdują się na pasku narzędzi Rysowanie. W pierwszym projekcie wykonałem sobie taki mały wzornik dla symboli elektrycznych (rysunek 11) i przy każdym następnym projekcie uaktualniam go o następne symbole. Dzięki temu wykonywanie schematów zaczyna opierać się na kopiowaniu, przenoszeniu i edytowaniu symboli. Mam zamiar również wykonać gotowe większe bloki elektryczne, które najczęściej są stosowane – lampki sygnalizacyjne, linie zasilające itp.

Nie zniechęcajcie się podczas pierwszych prób rysowania, tylko ćwiczcie. Mi na początku też wszystko zajmowało dużo czasu, ale po zaznajomieniu się z środowiskiem programu (jest w naszym języku więc obsługa  nie powinna sprawić problemów) i ćwiczeniach na pewno pójdzie wam to o wiele sprawniej.

Wygląd i kształt symboli elektrycznych można zaczerpnąć z następujących stron:

  1. IGE-Xao – producenta oprogramowania see electrical
  2. plcs.net.pl – e-automatyka – portal z wieloma ciekawymi informacjami dot. automatyki i nie tylko

 

Na koniec jeszcze pokaże jak wydrukować to co narysowaliśmy. Otwieramy opcje drukowania – PLIK -> Drukuj. W nowym oknie ustawiamy wielkość papieru na A4, następnie wybieramy Określ w grupie Wydrukuj zakres. Powinien pokazać się nam nasz rysunek (jak nie, to naciskamy przycisk Określ okno) – wybieramy wcześniej utworzoną ramkę określającą granicę roboczą (nasz obszar roboczy kartki A4). Pojawi się z powrotem okienko drukowania. Wybieramy orientację geometrii na poziomą, bądź pionową. Należy również pamiętać o wybraniu odpowiedniej drukarki. Po tych wszystkich czynnościach można nacisnąć przycisk OK. Plik został wydrukowany (przykład w PDF na rysunku 14). Podobne czynności wykonujemy dla pozostałych schematów.

W jednym z następnych wpisów zamieszczę jak umieścić wiele rysunków w jednym pliku pdf.

I na tym koniec tego nietypowego kursu/poradnika – troszeczkę też się rozpisałem ;). W następnej części mini kursu przedstawię już w jaki sposób narysować bardzo prosty schemat.

Pewnie wielu się nie spodoba ten program, bo nie ma tych wszystkich udogodnień i automatyzacji – ale dla mnie jest (tak samo jak DoubleCAD) programem który spełnia swoje zadanie, a po dobrym zapoznaniu się z jego możliwościami, może być niezastąpionym narzędziem w pracy.

Zachęcam do komentowania.

 


Dodano 29 stycznia 2017 r.


Ostatnio znalazłem biblioteki które udostępnia producent DraftSight. Są one dostępny pod tym adresem. Jeszcze ich do końca nie analizowałem, ale wyglądają obiecująco. Dodaje się je jako gotowe bloki do rysunku.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *