Podstawią działania serwera NAS jest macierz dysków w celu zapewnienia (w pewien sposób) bezpieczeństwa danych i niezawodności działania serwera. W przypadku domowego serwera zostanie wykonana macierz RAID1 – czyli tzw. lustro danych. Dla naszego przypadku będzie to macierz dysków podłączonych poprzez USB – jest to niestabilne rozwiązanie, ale dla potrzeb domowych w zupełności wystarczające (dlatego też szukam tani i oszczędnego rozwiązania umożliwiającego połączenie dysków poprzez SATA).
Macierz RAID1
Macierz RAID 1 utworzymy poprzez utworzenie systemu plików w formacie btrfs (występuje on w linux i umożliwia tworzenie różnego rodzaju macierzy). Po podłączeniu dysków (muszą być sformatowane – można tego dokonać w zakładce Dyski w menu Magazyn), przechodzimy w menu do Magazyn->Systemy plików i klikamy plusik – w rozwijalnym menu wybieramy BRFS. Otworzy nam się nowe okienko w którym to wybieramy w profilu rodzaj macierzy (wybieramy RAID1) i z dostępnym urządzeń magazynujących wybieramy te dyski (dwa) które mają tworzyć macierz RAID1.





Klikamy zapisz, a w następnym okienku które się pojawi mamy informację o nazwie systemu plików, oraz o wysyłaniu powiadomienia gdy zajętość dysku osiągnie określona wielkość (podana w procentach). Klikamy zapisz oraz potwierdzamy wykonane czynności w górnej żółtej belce. Tym sposobem mamy już utworzoną macierz lustrzaną z dwóch dysków.
Aby sprawdzić dane tej macierzy wybieramy ją w tabeli systemu plików i w górnej belce klikamy na ikonkę trójkąta (pokaż szczegóły). Pojawią się informacje na temat naszej macierzy – systemy plików, ilości błędów, itp.
W jednym z następnych wpisów przedstawię w jaki sposób odbudować macierz gdy jeden z dysków zostanie uszkodzony.
Tworzymy foldery
Jak już mamy dysk, na którym można umieścić jakieś pliki foldery, przygotujmy powoli środowisko do następnych kroków. Utworzymy więc foldery dla ogólnych zasobów (nazwę je jako NAS), dla maszyn wirtualnych (KVM), oraz dla kontenerów (docker).
Przechodzę więc do Magazyn->Katalogi współdzielone i klikam na plusik w celu dodania nowego katalogu. Wpisuję nazwę katalogu (np. Nas), wybieram system plików (w naszym przypadku jest to wcześniej utworzony system plików z macierzą RAID1 jako btrfs), oraz zmieniam lub pozostawiam ścieżkę względną. Pozostałem dane pozostawiam bez zmian. Zapisuję i potwierdzam w górnej belce wprowadzone zmiany (można je potwierdzić po utworzeniu wszystkich wymaganych folderów).

Udostępnianie zasobów – uruchomienie serwera SMB
Jak już mamy utworzone foldery, to udostępnimy folder dla ogólnych zasobów. W tym celu przechodzimy do Usługi->SMB/CFIS->Konfiguracja. Włączamy usługę – pozostałe opcje pozostawiamy domyślnie. Zapisujemy zmiany i je potwierdzamy. Następnie przechodzimy do Udziały w tej samej kategorii SMB/CFIS i poprzez plusik dodajemy nowe udziały które będą udostępnione.
Włączamy dany udział, i wybieramy z menu rozwijalnego katalog współdzielony – pozostałe opcje pozostawiamy bez zmian. Zapisujemy i potwierdzamy zmiany.
Jeszcze pozostało nam, przypisanie dostępu do tego udziału. Robimy to poprzez przejście do katalogów współdzielonych w menu Magazyn i wybranie interesującego nas katalogu – następnie w górnej belce klikamy na ikonkę uprawnienia (3 ikona od prawej strony – folder zkluczykiem). Otworzy się nowe okienko w której wybieramy uprawnienia dla danego użytkownika/grupy. Przy naszym użytkowniku kilkamy na read/write i zapisujemy zmiany (oraz potwierdzamy).
Teraz po zastosowaniu zmian można zmapować zasób sieciowy poprzez wpisanie w konfiguratorze mapowania dysku w windows adres serwera wraz z naszym folderem (np. 192.168.0.100/NAS) i wpisaniu loginu i hasła użytkownika który ma dostęp do tych zasobów.


